از دوچرخه سواری هفته گذشته جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در سوئیس گرفته تا رفع مشکلات موجود در مذاکرات هستهای فشرده ایران، مسئله مهم و دشواری که ذهن وی را به خود مشغول می کند: تحریمهای سازمان ملل متحد است.
به گفته کارشناسان و مذاکره کنندگان ، این تحریم ها در زمانی که ایران و شش قدرت بزرگ برای کلیات توافق مهم تا سی و یکم مارس تلاش می کنند به مانع بزرگی تبدیل شده است و نه تنها میان این قدرتها و ایران بلکه به نظر می رسد میان آمریکا و فرانسه درباره این مسئله اختلاف نظر وجود دارد.
به گفته یکی از مذاکره کنندگان اروپایی ، آیتالله علی خامنهای رهبر معظم ایران برای لغو تحریم های «توهین آمیز » سازمان ملل متحد فشار زیادی به گروه مذاکره کننده این کشور وارد میکند.
این مذاکره کننده در زمان برگزاری مذاکرات پنج روزه در لوزان سوئیس که روز جمعه به پایان رسید گفت : « آنها ( ایرانی ها ) می گویند این تحریم ها مانعی برای توافق است. »
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ، آمریکا در دهه 1980 میلادی اعمال تحریم هایی را بر ایران با ادعای نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم آغاز کرد.
سازمان ملل متحد پس از بروز نگرانی هایی درباره احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته ای در سال های 2002 و 2003 میلادی درگیر این مسئله شد و اعمال تحریم هایی را در سال 2006 میلادی آغاز کرد.
هدف این تحریم ها در کل جلوگیری از دسترسی ایران به مواد و فناوری هایی بود که احتمال داشت ایران در برنامه های هسته ای و موشکی خود از آنها استفاده کند.
از زمان اعمال تحریم های یکجانبه آمریکا در سال 2010، اتحادیه اروپا و سایرین بر روند صادرات نفت ایران و عملکرد بانکهای ایرانی در نظام مالی بین المللی فشار وارد کردند.
به گفته مقامات غربی ، آنها تنها در صورت موافقت ایران با محدود کردن برنامه هسته ایش برای تعلیق تحریم ها و نه لغو آنها آماده اند.
یکی از تحلیلگران گروه بحران بین الملل گفت : « با توجه به دانش هسته ای بومی ایران ، این کشور نفوذ خود را در این زمینه کاهش نخواهد داد و احتمالا به سرعت برنامه خود را دوباره برقرار می کند.»
بسیاری از جمهوریخواهان آمریکا مخالف توافق با ایران هستند و ممکن است این مسئله تعلیق بسیاری از تحریم های واشنگتن را برای باراک اوباما رئیس جمهوری این کشور دشوار کند.
اما به گفته یک مقام اروپایی ، تعلیق تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا به مدت شش ماه تا یک سال به اندازه کافی کمک بزرگی برای ایران خواهد بود.
با وجودی که تحریم های سازمان ملل متحد نسبت به تحریم های یکجانبه آمریکا فشارهایی کمتری بر اقتصاد ایران وارد می کند، تهران بر لغو تحریم های این سازمان تاکید دارد و این تحریم ها را غیر قانونی و توهین آمیز می داند.
اما حتی تعلیق تحریم های سازمان ملل متحد دشوار است زیرا این تحریم ها بر اظهارات مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی مبتنی است که اعلام کرده اند این سازمان نمی تواند صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را کاملا تضمین کند.
کلسی دیون پورت کارشناس سازمان کنترل تسلیحات گفت: « لغو زود هنگام تحریم های سازمان ملل متحد خطر مشروعیت بخشیدن به برنامه هسته ای ایران را ضمن رفع نشدن نگرانی ها درباره فعالیت های هسته ای گذشته این کشور به دنبال دارد.»
به نظر می رسد فرانسه که به عنوان عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد از حق وتو برخوردار است با لغو تحریم های این سازمان مخالف باشد.
لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه حتی تلفنی به گروه مذاکره کننده این کشور در لوزان گفت که کوتاه نیایند.
مقامات آمریکا اعلام کرده اند به دنبال تعلیق مرحله ای تحریم ها به این شرط هستند که در صورت لزوم و بدون نیاز به رای شورای امنیت ، تحریم ها دوباره اعمال شود.
دیون پورت افزود: «مذاکره کنندگان باید روش خلاقانه ای برای رسیدن به راه حل مناسب پیدا کنند.»
نظر شما